Witamina A (nazywana również retinolem, beta-karotenem, akseroftolem oraz prowitaminą A) to rozpuszczalana w tłuszczach witamina niezbędna w procesie prawidłowego widzenia, wzmacnienia odporności i utrzymania dobrego stanu skóry. Jest niezbędna do prawidłowgo metabolizmu białek i hormonów steroidowych.
Witamina A bierze istotny udział w procesie widzenia gdyż wchodzi w skład rodopsyny – barwnika wzrokowego znajdującego się w oku. Charakterystycznym objawem niedoboru tej witaminy jest więc ślepota zmierzchowa, zwana kurzą ślepotą, wywołana niedoborem rodopsyny.
Witamina A uczestniczy także w budowaniu naturalnej odporności organizmu oraz jest niezbędna do prawidłowego tworzenia szkliwa nazębnego.
Jedną z najbardziej znanych właściwości tej witaminy jest jej korzystny wpływ na skórę. Chroni skórę przed promieniowaniem UV, reguluje zaburzenia złuszczania naskórka, zmniejsza hiperkeratozę, czyli pogrubienie jego wierzchniej warstwy, a jednocześnie odnawia żywy i dobrze nawilżony naskórek.
Objawy niedoboru witaminy A:
Obajwami niedobór witaminy A mogą być:
- kruche i łamliwe paznokcie,
- suche i łamliwe włosy,
- szorstka skóra,
- niedowidzeni o zmierzchu i w nocy (tzw. kurza ślepota) i opóźniona akomodacją oka w ciemnościach (jeśli przekracza 10 sekund – jest to oznaka niedoboru witaminy A)
- wysypki na ciele,
- zmniejszony apetyt,
- osłabiona odporność,
- poczucie zmęczenia,
- zahamowanie wzrostu,
- zmiany w układzie nerwowym,
- zaburzenia miesiączkowania i płodności.
Objawy nadmiaru witaminy A:
Witamina A w nadmiernych ilościach jest związkiem toksycznym. Przy jej nadmiernym spożyciu pojawiają się:
- zmiana zabarwienia skóry,
- świąd skóry,
- światłowstręt,
- drażliwość,
- bóle głowy,
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
- powiększenie wątroby i śledziony,
- drgawki,
- łamliwość paznokci i wypadanie włosów.
Nadmiar witaminy A jest wyjątkowo toksyczny dla płodu. Przedawkowanie tej witaminy może spowodować rozwój wad wrodzonych płodu. Kobiety w ciąży nie powinny więc stosować suplementów diety zawierające witaminę A, a także ograniczyć spożycie mięsa, które zawierają witaminę A w postaci retinolu (np. wątróbki). Jedząc warzywa i owoce nie ma możliwości przedawkowania witaminy A, gdyż w owocach i warzywach witamina A występuje w formie beta-karotenu, który jest przekształcany w wątrobie w witaminę A w takiej ilości, jaką organizm potrzebuje.
Źródła witaminy A w pożywieniu:
Źródłem witaminy A są ryby, żółtko jajek, masło, podroby (np. wątroba), , ser, mleko, owoce dzikiej róży, pokrzywa, spirulina, czarny bez, marchew, pomidory, szpinak, sałata, groszek zielony.
Do produktów pochodzenia roślinnego bogatych w prowitaminę A zalicza sie żółte, pomarańczowe, czerwone i ciemnozielone owoce i warzywa m.in. marchew, dynię, szpinak, pomidory,morele, śliwki, sałatę, zielony groszek, koper, pietruszka.
Suplementacja witaminy A:
Suplementy zawierające witaminy A:
Witamina A 5000 IU, 120 tabletek Oxford Vitality– produkt dostępny tutaj
Przeciwwskazania:
Praparaty z witamina A nie powinna być stosowane przez kobiety w ciąży, gdyż może spowodować rozwój wad wrodzonych płodu. Należy zachować szczególną ostrożność u osób z marskością wątroby, chorych na wirusowe zapalenie wątroby, a także u osób z nadciśnieniem tętniczym.