Bartonella

Bartonella to gramm-ujemna, tlenowa bakteria o niewielkich rozmiarach od 2 – 3 mikrometrów długości i od 0.2 d- 0.5 mikrometrów szerokości. Bakteria ta wykazuje polimorfizm, czyli posiada zdolność przebierania rożnych kształtów i rozmiarów. Pozbawiona wici nie wykazuje zdolności ruchu. Nie produkuje również sporów. Podobnie jak krętki boreliozy  jest ona zaliczana do bakterii wymagających, tzn. trudnych w hodowli w warunkach laboratoryjnych. Utrudnia to badania nad nią i wywoływanymi przez nią chorobami.

Nosicielami Bartonelli są pchły, kąsające owady latające lub kleszcze. Bakterie Bartonelli wykazują zdolność swoistej adaptacji u poszczególnych gatunków zwierząt, które zakażają. Po dostaniu się do organizmu gospodarza Bartonella natychmiast kolonizuje  następujące środowiska: czerwone komórki krwi (erytrocyty), śledzionę, wątrobę i szpik kostny. Bartonella żyje zarówno wewnątrz komórek krwi gospodarza, jak i poza nimi. Od gospodarza pobiera składniki odżywcze niezbędne do przeżycia.

Bartonella jest oporna na leczenie, gdyż jako gram-ujemna bakteria wykazuje odporność na antybiotyki. Gramm-ujemne bakterie wykształciły trzy mechanizmy antybiotykooporności.

Pierwszy mechanizmy antybiotykooporności to podwójna ściana komórkowa. Bakterie gramm-ujemnie, w przeciwieństwie do bakterii gramm dodatnich,  posiadają dodatkową zewnętrzną błonę komórkową. Pomiędzy błoną wewnętrzną i zewnętrzną występuje przestrzeń peryplazmatyczna. Taka budowa ściany komórkowej sprawia, że bakterie należące do grupy bakterii gramm-ujemnych są trudniejsze w leczeniu niż bakterie z grupy gramm-dotatnich. Nawet jeżeli antybiotyk  przejdzie przez zewnętrzną błonę i dostanie się do przestrzeni peryplazmatycznej, to ma jeszcze do pokonania drugą błonę wewnętrzną zanim dostanie się do wnętrza bakterii, by ją zniszczyć.

Drugi mechanizmy antybiotykooporności to specjalna grupa enzymów beta-laktamazy, które rozrywające wiązania β-laktamowe w cząsteczce antybiotyku β-laktamowego (grupy antybiotyków najczęściej używanych w leczeniu bartonelozy) tym samy unieaktywniając antybiotyk.

Trzeci mechanizmy antybiotykooporności to używanie przez bakterie różnych wielolekowych pomp efflux (ang. multidrug efflux pumps). Mechanizm pomp efflux to mechanizm oporności wykorzystywany przez bakterie polegający na wypompowywanie antybiotyku poza komórkę bakterii.

Znane są cztery gatunki Bartonelii wywołujące choroby u ludzi, ale ich liczba może być większa, Bartonella quintana jest przenoszona przez wszy i wywołuje gorączkę okopową. Bartonella henselae wywołuje chorobę kociego pazura i jest czynnikiem koinfekcyjnym zazwyczaj wykrywanym wraz z boreliozą. Bartonella bacilliformis przenoszona jest przez moskity żyjące na dużych wysokościach w Andach i wywołuje najgroźniejszą postać bartonelozy – gorączkę Oroya. Bartonella elizabethae powoduje zapalenie wsierdzia. Gatunki znalezione u kleszczy są nietypowe, bardzo zbliżone lecz nie identyczne z  Bartonella henselae, Bartonella quintana, Bartonella washoensis i Bartonella vinsonii. Gatunki Bartonella, podobnie jak ma to miejsce u Borrelii, podlegają szybkim i trudno uchwytnym zmianom genetycznym. Przyjęto więc nazewnictwo BLO, czyli Bartonella Like Organism (organizm podobny do Bartonelli) w ten sposób określając organizm powodujący odkleszczową bartoneloze u ludzi. Nie do końca jest bowiem wiadome, czy odkleszczowa bartoneloza jest typową bartonelozą, zwaną chorobą kociego pazura. Objawy odkleszczowej bartonelozy są bowiem inne niż choroby kociego pazura. Również leki skuteczne w chorobie kociego pazura maja niska skuteczność w odkleszczowej bartonelozie. Uważa się, że Bartonella (BLO) jest jednym z patogenów najczęściej występujących w kleszczach.

U osób chorych na borelioze coraz częściej wykrywa się jednocześnie towarzyszącą jej koinfekcję Bartonellą. Tak jak w przypadku innych koinfekcji przebieg każdej ze współwystępujących chorób ulega zaostrzeniu, szczególnie gdy doszło do zajęcia ośrodkowego układu nerwowego.

Więcej informacji objawów i naturalnych sposobów zwalczania Bartonelli znajdziesz na stronie informacyjnej poświęconej Bartonelli www.bartonella.com.pl